Coutoun(-de-Scheuchzer)
Eriophorum scheuchzeri
Cyperaceae
Àutri noum : Mineto, Lin-d'estang.
Nom en français : Linaigrette de Scheuchzer.
Descripcioun :Aquéu coutoun trachis dins li bas-palun de mountagno. Li cambo de flour soun acabado pèr uno souleto espigo, ço que permés de lou destria dis àutri coutoun coume Eriophorum latifolium e Eriophorum angustifolium. Fai de coulounìo bonodi soun rizoumo au contro de Eriophorum vaginatum.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 8 à 30 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Eriophorum
Famiho : Cyperaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 1800 à 2800 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Bas-palun
- Riéusset
- Lau
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Artico-Aupenco
Ref. sc. : Eriophorum scheuchzeri Hoppe, 1800
Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753